Հիշողության բեռն ու քաղցրությունը` «Ռադիոլա» ֆիլմում

ԼՈՒՍԻՆԵ ՊԱՊՈՅԱՆԻ «Ռադիոլա» խաղարկային կարճամետրաժ Ֆիլմը ներկայացնում է 12-ամյա տղայի և նրա հոր մեկ օրվա պատմությունը: «Առավոտյան նրանք որոշում են վաճառել տղայի հոր ռադիոընդունիչը, որը դառնում է մետաֆորիկ, որովհետև ռադիոընդունիչի միջոցով հայրն ու որդին ներկայացնում են տարբեր սերունդներ և տարբեր ժամանակաշրջաններ, որոնք հակադրվում են իրար, միևնույն ժամանակ ասես սկսում են միահյուսվել,- այսպես ներկայացրեց «Ոսկե ծիրան» կինոփառատոնի «Հայկական համայնապատկեր» ծրագրում ընդգրկված իր ֆիլմը Լուսինե Պապոյանը:- «Ռադիոլան» իմ ավարտական աշխատանքն է, նկարահանել եմ 2015-ի ամռանը: Գլխավոր դերում երեխա էր խաղալու և սկզբում ինձ թվում էր, թե դժվար կլինի աշխատելը: Դժվար էր ցույց տալ հայր ու որդու հարաբերություններն այնպես, որ խաղը լիներ համոզիչ, իրական»:

Սակայն դերասանների հետ երկրորդ փորձից հետո ռեժիսորը հասկանում է, որ ամեն ինչ կարգին է: Ֆիլմը հաջողվում է: Լուսինեն նկատեց նաև, որ մարդիկ շատ տարբեր են ընկալում ֆիլմը, և դա իրեն դուր է գալիս, որովհետև միանշանակ չէ գաղափարը: ««Ռադիոլան» շատ մոտ է կյանքին և հաճախ ինձ թվում է, որ սա վավերագրական ֆիլմ է: Հիմա ես նպատակ ունեմ վավերագրական կինո նկարահանելու»:

«Իրատեսի»` «Ինչո՞ւ են հայրն ու որդին վաճառում ռադիոընդունիչը: Կա՞ արդյոք սոցիալական գործոն» հարցերին ի պատասխան ռեժիսորն ասաց, որ երբ ֆիլմի գաղափարը ծնվեց, սկզբում սոցիալական գործոնն էր դրված, բայց հետո հասկացել է, որ դա այդքան կարևոր չէ, և ավելի շատ ցանկացել է ցույց տալ երկու տարբեր սերունդների աշխարհայացքների բախումը. «Այսինքն`ժամանակաշրջանը, որ ապրել է հայրը, հակադրվում է տղայի ապրած ժամանակաշրջանի հետ և նրանք երկուսով փորձում են ընդհանուր եզրեր գտնել, որպեսզի կարողանան շարունակել ապրել»:

Թվում է ` անցյալից մնացած հին, անսարք ռադիոընդունիչը հիշողության բեռն է ու քաղցրությունը: Ռադիոընդունիչը վաճառել հնարավոր չէ: Փոխանակել այլ ապրանքի հետ` նույնպես: Ռադիոընդունիչը ծանր է: Օրվա վերջում հայրն ու որդին փորձում են ոչ ոքի պետք չեկող ռադիոընդունիչը թողնել երկաթգծերի մոտ, սակայն ոստիկանը թույլ չի տալիս: «Սա նշանակում է, որ անցյալից ազատվել հնարավո՞ր չէ»` հետաքրքրվեցի:

«Այդպես էլ կա,- ասաց ռեժիսորը:- Կար մի պահ, որ ես որոշել է ռադիոընդունիչն ինչ-որ տեղ թողնել, սակայն երբ լսարանում քննարկում էինք ֆիլմի գաղափարը, վարպետս ասաց, որ ռադիոընդունիչը չպետք է ինչ-որ տեղ թողնել, միշտ պետք է իրենց հետ լինի ու շատ տեսարաններ ստեղծվեցին այդ գաղափարից հետո: Վերջում ռադիոընդունիչը սկսում է աշխատել»:
2016-ին «Ռադիոլա» ֆիլմն արժանացել է «Web Ծիրան» համահայկական առցանց կինոփառատոնի գլխավոր մրցանակին: Դերակատարներն են Տրդատ Մակարյանը և Հարություն Կոկոշյանը:

Լուսինե Պապոյանը նկարահանել է նաև «Հանկարծակի հանդիպում», «Օրացույց» ֆիլմերը: Մասնակցել է «Նոր ալիք» ԿՓ-ին (Բուլղարիա)՝ ներկայացնելով «Հանկարծակի հանդիպում» կարճամետրաժ խաղարկային ֆիլմը: Մասնակցել է նաև Լոձի (Լեհաստան) կինոդպրոցի կազմակերպված «Երևանը լուսաբացից մինչև մթնշաղ» նախագծին՝ ներկայացնելով «Օրացույց» վավերագրական ֆիլմը, որն ընդգրկվել է ամենից շատ ցուցադրումներ ունեցած ֆիլմերի ցանկում:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Լուսանկարներ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ